Reklam tasarımı, mesaj → dikkat → eylem zincirinin milisaniyeler içinde kurulduğu yüksek tempolu bir iletişim formudur. Macromedia/Adobe Flash (günümüzde Adobe Animate) uzun yıllar boyunca bu zincirin tasarım ve geliştirme atölyesi oldu: vektör çizim, timeline koreografisi, MovieClip mimarisi, maskeleme, easing eğrileri, ses/müzik (sessiz varsayılan) ve en önemlisi ActionScript ile “eylem komutları”.
Bu rehber, reklam tasarımlarında Flash ve eylem komutlarının (ActionScript 2/3) nasıl sistematik ve emniyetli kullanılacağını uçtan uca anlatır: KVE (Kimlik–Vaat–Eylem) hiyerarşisi, clickTag standartları, polite load mantığı, CTA koreografisi, mikro-animasyon ve tek baskın hareket, ölçüm–etiketleme, frekans sınırı (frequency capping), replay/mute kontrolleri, erişilebilirlik (Reduce Motion/klavye/kontrast), performans–bellek hijyeni, QA kontrol listesi ve HTML5/Canvas/GSAP köprüsü. Her bölüm pratik kalıplar, mini AS3 iskeletleri ve vaka notlarıyla akışa alınabilir.
Gelişme
1) Brief’i Kısa, Vaadi Kristal
Reklam her şeyi anlatmaz; tek vaat ve tek eylem.
-
Kime? (segment), nerede? (envanter/cihaz), ne kadar sürede? (3–6 sn ilk tur)
-
KVE hiyerarşisi:
-
Kimlik: Markayı tanıtan imza (logo/renk/ton).
-
Vaat: Tek cümle net fayda (“Raporlarını 60 sn’de hazırla”).
-
Eylem (CTA): “Ücretsiz Dene”, “Teklif Al”, “Sepete Ekle”.
Kural: Animasyon dili, eylem komutlarının (tıklama/hover/klavye) önünü açacak şekilde odaklı ve hafif olmalı.
-
2) Zaman–Panel Kurgusu: 3–4 Karalık Hikâye
Banner’ı paneller halinde düşünün:
-
Hook (0–1.2 sn) – Problem/ilgi kıvılcımı;
-
Vaat (1.2–2.4 sn) – Çözüm/kanıt;
-
CTA + Logo (2.4–3.0 sn) – Karar anı;
-
Loop (opsiyonel) – Kısa tekrar.
Eylem komutu politikasını (tıklama alanı, hover etkisi, klavye tetik) bu ritmin üzerine yerleştirirsiniz.
3) Tek Baskın Hareket ve Odak
Aynı karede tek öğe baskın animasyon yapar.
-
Başlık içeri giriyorsa CTA sabit; CTA pulse yaparken başlık sabit.
-
Arka plan hareketleri nazik ve düşük kontrast.
Vaka: Aynı anda başlık + ikon + CTA hareketi yerine sıraya koymak, CTR’ı gözle görülür artırır.
4) Tipografi–Renk Ergonomisi
-
Başlık: 6–11 kelime, iki satırı geçmez.
-
Kontrast: Metin/zemin ≥ 4.5:1.
-
Latin-Ext gömülü font: ı, İ, ğ, ş, ç, ö, ü desteği.
-
CTA: Vurgu rengi yalnız butona; aşırı parlak arka plan yok.
5) clickTag Standartları (AS3)
Ağ geçitleri/Ad server’lar için güvenli clickTag zorunlu disiplindir.
// AS3 – Güvenli tıklama yönlendirmesi
import flash.events.MouseEvent;
import flash.net.URLRequest;
import flash.net.navigateToURL;
var clickArea:Sprite = new Sprite(); // görünmez üst katman
clickArea.graphics.beginFill(0xFFFFFF, 0);
clickArea.graphics.drawRect(0, 0, stage.stageWidth, stage.stageHeight);
clickArea.graphics.endFill();
addChild(clickArea);
var clickTag:String = loaderInfo.parameters.clickTag || “https://ornek.com/kampanya”;
clickArea.buttonMode = true;
clickArea.addEventListener(MouseEvent.CLICK, function(_:MouseEvent):void {
navigateToURL(new URLRequest(clickTag), “_blank”);
});
İlkeler:
-
Tıklanabilir alan tüm sahneyi kapsar (UI çakışmıyorsa).
-
Tek yön –
navigateToURL
dışında ağ/JS çağrıları yok. -
Parametre adı genellikle
clickTag
, bazenclickTag1/2…
(çoklu çıkışlar için).
6) Çoklu Çıkışlar (Exit) ve Mikro-Hedefleme
Birden fazla CTA varsa (örn. “İndir”, “Detaylar”), her biri ayrı exit tetikler.
btnDownload.addEventListener(MouseEvent.CLICK, function(_:MouseEvent):void {
navigateToURL(new URLRequest(loaderInfo.parameters.clickTag1), “_blank”);
});
btnLearn.addEventListener(MouseEvent.CLICK, function(_:MouseEvent):void {
navigateToURL(new URLRequest(loaderInfo.parameters.clickTag2), “_blank”);
});
Not: UI’de hiyerarşiyi bozmayın; birincil CTA görsel olarak üstün kalsın.
7) Polite Load (Nazik Yükleme)
Kreatif öğeler, sayfa içeriğini bloke etmeden nazik yüklenmeli.
-
İlk kare: Yerleşim iskeleti + marka imzası (1 karede görünür).
-
Ağır varlıklar: Poster/placeholder; hazır olunca crossfade.
-
Video: Varsayılan sessiz; kullanıcı etkinleştirirse oynat.
8) CTA Koreografisi ve Easing
-
Giriş: 180–220 ms
easeOutQuad
. -
Hover: İnce gölge/ölçek 1.00→1.04; tek baskın.
-
Fokus: Klavye ile görünür “focus ring”.
-
Reduce Motion: Pulse kapanır; düz görünür.
9) Replay, Mute ve Duraklatma
Kullanıcıya saygı: tekrar ve ses kontrolü bariz ve tutarlı olmalı.
btnReplay.addEventListener(MouseEvent.CLICK, function(_:MouseEvent):void {
gotoAndPlay(“start”); // timeline etiketleri ile
});
var muted:Boolean = true;
btnMute.addEventListener(MouseEvent.CLICK, function(_:MouseEvent):void {
muted = !muted;
SoundMixer.soundTransform = new SoundTransform(muted ? 0 : 0.6);
});
Varsayılan: Ses kapalı; tıklamayla açılır. Autoplay ses kaçınılır.
10) Frekans Sınırı (Yerel) ve Durum Hatırlama
Ad server tarafındaki frequency capping’e ek olarak yerel bir uyarı katmanı, tekrar yorgunluğunu azaltır.
// Basit yerel sınır: Gün içinde 3’ten fazla replay önermesin
var so:SharedObject = SharedObject.getLocal(“adfreq”);
var dayKey:String = (new Date()).fullYear + “-” + (new Date()).month + “-” + (new Date()).date;
if(!so.data.day || so.data.day != dayKey){ so.data.day = dayKey; so.data.views = 0; }
so.data.views++;
so.flush();
if(so.data.views > 3) { hideReplayNudge(); } // “Tekrar izle” hatırlatıcısını gizle
11) Ölçüm–Etiketleme: Öğrenmeden İyileştirme Olmaz
-
Olaylar:
view
,panel:hook
,panel:cta
,cta:click
,hover:cta
,replay
,mute:on/off
. -
KPI: CTR, görünüm→tıklama süresi, hover dwell, loop sayısı, ses etkileşim oranı.
-
A/B değişkenleri: Başlık tipi (rakam/durum), CTA metni, CTA rengi, ritim (0.8×/1.0×), geçiş (wipe/fade).
12) Vaka – B2B SaaS 300×250
USP: “Raporlar 60 sn’de hazır.”
-
Hook: “Haftalık rapor saatlerinizi geri verelim.” (maskeli wipe)
-
Vaat: 3 ikon akışı (Topla → Analiz → Paylaş).
-
CTA: “Ücretsiz Dene” (180–220 ms pulse).
-
Eylem komutu: Tüm sahnede clickTag; CTA öncelikli görsel.
Sonuç: CTA hover nefesi her 6–8 sn’de bir → CTR ↑, yorgunluk yok.
13) Vaka – E-Ticaret İndirim 728×90
USP: “%40’a varan indirim – bu hafta.”
-
Renk: Vurgu yalnız fiyat ve CTA’da.
-
Zamanlayıcı simgesi: Gerçek sayaç yerine “takvim/hafta” ikonografisi.
-
Exit’ler:
clickTag1
(Fırsatlar),clickTag2
(Sepete ekle). -
Reduce Motion: Wipe → crossfade; CTA sabit.
14) Erişilebilirlik: Kontrast, Klavye, Reduce Motion
-
Kontrast ≥ 4.5:1, Latin-Ext font.
-
Klavyeyle CTA’ya gidilebilmeli (
TAB/ENTER/SPACE
). -
Reduce Motion aktifse overshoot/back kapanır; süreler %30 kısalır; parallax/partikül durur.
-
Renk körlüğü: Durum yalnız renkle verilmez; ikon/biçim de kullanılır.
15) Performans–Bellek Hijyeni (FPS Dostu 10 Kural)
-
Tek
ENTER_FRAME
döngüsü; animasyon merkezi. -
Görünmeyeni sahneden kaldır (
removeChild
);alpha=0
yetmez. -
cacheAsBitmap: statik vektörler.
-
Filtreler minimum (blur/glow pahalı).
-
Sprite sheet/atlas ile frame-by-frame ekonomisi.
-
Object pool: partikül/konfeti tekrarları.
-
Polite load + poster: medya gelmezse anlamlı ilk kare.
-
Temizlik:
removeEventListener
, tween/stream stop (panel çıkışında). -
Çoklu çözünürlük bitmap (retina/düşük DPI).
-
Profiling: Gerçek envanter simülasyonu; tahmin değil ölçüm.
16) Güvenlik ve Politikalar
-
Zorunlu alanlar: clickTag parametreleri, yönlendirme domain whitelisti.
-
Üçüncü taraf çağrılar: Ölçüm pikselleri Ad server politikalarına tabidir.
-
Kişisel veri: Banner seviyesinde gereksiz; ölçüm anonim olmalı.
18) Uygulamalı Şablon — “Sweep Reveal + CTA Pulse” (≈3 sn)
Bileşenler: MC_Headline
, MC_Icon
, MC_CTA
, MC_Logo
, MC_BG
, MC_Sweep
.
Akış:
-
0–0.3 sn: Başlık çapraz maskeyle (
easeOutCubic
) girer. -
0.3–0.5 sn: İkon 96→100% scale-in.
-
0.5–0.7 sn: CTA görünür; 200 ms
easeOutQuad
pulse. -
0.7–1.0 sn: Logo fade-in.
-
1.0–3.0 sn: End frame; CTA hafif nefes (6–8 sn’de bir).
Eylem: Tüm sahneclickTag
; CTA ayrıcaclickTag1
(A/B için ölçülebilir).
Reduce Motion: Wipe → crossfade; pulse kapalı.
19) İçerik–Davranış Ayrımı: JSON ile Çeviklik
Metni ve zamanlamayı sahnenin dışına taşıyın; derlemesiz revizyon/A-B.
var L:URLLoader = new URLLoader();
L.addEventListener(Event.COMPLETE, onData);
L.load(new URLRequest(“data/ad_script.json”));
function onData(e:Event):void {
var d:Object = JSON.parse(L.data);
headline.text = d.hook.title; // “Raporlar 60 sn’de hazır”
// d.timing.headlineIn, d.timing.ctaIn parametreleriyle animasyonları sür
}
20) HTML5/Canvas/GSAP Köprüsü
Flash’ta öğrendiğiniz eylem komutları, HTML5 tarafında birebir kavramlara karşılık gelir:
-
MovieClip → JS bileşeni, Timeline → GSAP timeline
-
enterFrame →
requestAnimationFrame
-
Sound → WebAudio (sessiz varsayılan)
-
SharedObject → LocalStorage (basit yerel sayaç)
-
clickTag → URL param/parça (IAB yönergeleriyle)
Ders: Araçlar değişir; okunurluk, tek baskın hareket, erişilebilirlik, ölçüm ve nazik yükleme değişmez.
Sonuç
Reklam tasarımlarında Flash ve eylem komutları, görsel virtüöziteyi davranış mühendisliği ile birleştirir. Başarının çekirdeği; tek cümlelik vaat, KVE hiyerarşisi, tek baskın hareket kuralıyla sade koreografi, clickTag/exit disiplinine uygun güvenli yönlendirme, polite load ve poster ile hızlı algılanan performans, erişilebilirlik (kontrast/klavye/Reduce Motion), ölçüm–A/B ile sürekli iyileştirme ve performans–bellek hijyenidir.
Özetle; (1) vaadi kristalize et, (2) panelleri ritme bağla, (3) CTA’yı tek baskın hareketle parlat, (4) clickTag/exit’i güvenli uygula, (5) polite load + poster ile hızlı algılan, (6) ölç–öğren–iyileştir. Bu omurgayla üretilen kreatifler, ister SWF/Animate ister HTML5/Canvas tarafında olsun, hızlı, hafif, anlaşılır ve tıklanabilir kalır.