Kartvizit, yalnızca adı ve ünvanı taşıyan küçük bir kâğıt parçası değildir; ilk temas anının fiziksel arayüzü, marka kişiliğinin yoğunlaştırılmış bir prototipi ve hafızada yer açan mikro deneyimdir. Kimi zaman bir toplantı çıkışında cebinizde kalan tek kanıt, kimi zaman bir fuarda onlarca kart arasından seçilmenizi sağlayan küçük bir jest… Bu yüzden kartvizit tasarımı; tipografi, boşluk, hiyerarşi, malzeme ve baskı tekniklerinin milimetrik kararlarına dayanır. Adobe Illustrator, bu milimetrik dünyayı yönetmek için idealdir: vektörel altyapı ile net kenarlar, Paragraph/Character Styles ile tipografik tutarlılık, Global Colors ve Recolor ile hızlı palet yönetimi, Artboards ve Asset Export ile seri üretim ve temiz teslim.

1) Strateji: Kime, Nerede, Nasıl Sunulacak?
Kartvizitin bağlamı tasarımı belirler.
-
Kitle: Kurumsal satın almacı mı, yaratıcı sektör mü, kamu mu?
-
Mekân: Fuarda kalabalık el değişimi mi, butik toplantı mı?
-
Mesaj: Tek cümlelik vaadiniz nedir? (ör. “Hızlı ve açık ürün danışmanlığı.”)
-
Kısıtlar: Kurumsal renk/karakterler, bütçe, termin, yasal metinler.
Stüdyo egzersizi: Müşteriyle 10 dakikalık bir “kartvizit persona” kartı çıkarın: ses–ton üçlüsü (ör. “açık, sakin, güvenilir”), teslim süresi, baskı tekniği beklentisi.
2) Boyut, Oran ve Kesim: Standart mı, Özel mi?
Dünya genelinde yaygın ölçüler: 85×55 mm (AB) ve 3.5×2 inç (ABD). Özel kesimler (kare, dar uzunluk, yuvarlak köşe) farklılaşma sağlar ancak kartlık uyumluluğunu etkiler.
İpucu: İlk iş için standart ölçü + 3 mm bleed + yuvarlak köşe opsiyonu, hem ekonomik hem güvenlidir.
Vaka: Yaratıcı ajans için 80×50 mm dar form kullanıldı; kartlıkta kaybolma riski azaltıldı, “ince, zarif” algısı güçlendi.
3) Illustrator Belge Hazırlığı: Bleed, Safe Area ve Izgara
-
Yeni belge: CMYK, “Primary Units: Millimeters”.
-
Bleed: Her kenara 3 mm.
-
Safe area: Kenarlardan en az 3–4 mm iç güvenli alan (metin/logolar bu alanı aşmamalı).
-
Izgara: 2–4 mm modüler grid; Smart Guides (Cmd/Ctrl+U) ve Align paneli açık.
Kontrol listesi: Bleed görüngesi açık mı? Safe area kılavuz çizgileri var mı? Artboard adları “Ön–Arka” net mi?
4) Tipografi Sistemi: Hiyerarşi = Büyüklük + Ağırlık + Boşluk
Kartvizitte metin hacmi az, yanlış kararın etkisi büyük.
-
İsim–soyisim: En yüksek kontrast (ör. 9–10 pt, Medium/Bold).
-
Ünvan: 7.5–9 pt aralığı, Regular/Medium.
-
İletişim satırları: 7–8 pt, net ikon eşliği.
-
Satır aralığı: 1.2–1.4; çok sıkışık görünmesin.
-
Rakam seti: Tabular numerals (telefon, vergi no) hizayı korur.
Stiller: Paragraph/Character Styles’ı “Name, Title, Contact, Legal” şeklinde kaydedin; yüzlerce kartta aynı dili tek hamlede sürdürebilirsiniz.
5) Okunurluk ve Kontrast: Karanlık/Açık Sürüm
Koyu zemin üzerinde saf beyaz yerine kırık beyaz kullanın; küçük puntoda saf beyaz “parlar”. Açık zeminde #111–#222 tonları uzun okumada daha sakindir.
Renge bağımlı vurgu yok: Gerekli yerlerde bold/ikon eşliğiyle anlamı destekleyin.
Mini test: 1 m mesafeden ve düşük ışıkta isim–ünvan okunuyor mu? Karanlık mod sürümü gerekiyorsa, palet doygunluğunu %10–20 düşürün.
6) Logo Kilidi ve Nefes: Clear Space’in Psikolojisi
Logo, kartın “nefes”ini belirler. Clear space (koruma alanı) tanımlayın: logonun çevresinde en az bir x (marka metrik birimi) boşluk.
-
Konum: Sol üst, sol alt veya merkez.
-
Yoğun kartlarda: Logoyu arka yüze alıp ön yüzde tipografiyi sade tutun.
-
Vaka: Finans şirketinde logo merkez–üstte, alt üçte bir tipografi; güven ve düzen hissi arttı.
7) Tek Yüz mü, Çift Yüz mü?
-
Tek yüz: Minimal bilgi, hızlı sunum; ürün bazlı markalarda iddialı.
-
Çift yüz: Dil varyantı/ikili kimlik (ör. Türkçe–İngilizce) veya bir yüze “marka yüzeyi” (pattern/doku), diğer yüze bilgi.
Kural: Aynı anda iki tarafta da “bağıran” öğe olmasın. Bir yüzü lider, diğerini destekçi kılın.
8) Izgara ve Optik Hizalama: Matematik ≠ Optik
Hizalama hataları kartta hemen görünür.
-
Key object ile ikon ve metni hizalayın.
-
Eğrisel kenarlı harfler (O, C) ve ikonlar optik dışa taşıma gerektirebilir.
-
Kenar mesafeleri eşit görünmelidir; çerçeve var ise iç kutu optik dengeyle yerleştirilmeli.
Egzersiz: Aynı kartı matematiksel ve optik hizalama ile iki varyant üretin; 2 m’den hangisi dengeli görünüyor?
9) İkonografi: Bilgiyi Kısaltan Mikro Dil
Telefon, e-posta, web, adres, LinkedIn/WhatsApp vb. için sade ikon seti kullanın.
-
Vuruş sistemi: 1–1.5 pt; cap/join round; grid ızgarasına otursun.
-
Konum: Metinden önce 12–16 px alan; hizalama key object.
-
Renk: Nötr veya tek vurgu rengi; “ikon gökkuşağı” yok.
İpucu: İkon–metin mesafesi her satırda eşit; icon baseline’ı metinle aynı çizgide.
10) Renk Stratejisi: Birincil–İkincil–Durum
Kartvizitte paleti ekonomik kullanın.
-
Birincil: Zemin veya başat vurgu.
-
İkincil: Sınırlı alanlarda, ikon veya çizgi.
-
Durum: Uyarı/özel not (rare).
Spot renk (Pantone) ve Process (CMYK) karşılıklarını baştan belirleyin; tek renk (1C) veya iki renk (2C) baskı maliyet avantajları sağlar.
Vaka: Mimarlık ofisinde tek renk lacivert + kör lak; zarif ve ekonomik.
11) Malzeme ve Kâğıt: Doku, Gramaj, Ton
-
Gramaj: 300–400 g/m² aralığı güvenli.
-
Doku: Mat–soft touch, pamuklu, kraft, geri dönüştürülmüş.
-
Renkli kâğıt: Tersine düşünün; açık mürekkep/dokulu varak ile yüksek hatırlanırlık.
-
Şeffaf/PVC/metal: Dikkat çekici ama sektör/bağlam uygunluğu kritik.
Not: Kâğıt seçimi, baskı öncesi provayla verilmeli; ekran rengi kâğıtta ton kaymasına uğrar.
12) Özel Bitişler: Lak, Gofre (Emboss/Deboss), Varak, Özel Kesim
-
Selefon (mat/parlak/soft touch): Yüzey karakteri.
-
Kör lak: Işığı yakalayan ince dokunuş.
-
Gofre: Yükseltilmiş/düşürülmüş alanlar; logoda güçlü.
-
Varak: Metalik parıltı (altın/gümüş/bakır); minimal alanlarda etkili.
-
Özel kesim (die-cut): Formla bütünleştiğinde anlamlı.
Kural: Bir kartta en fazla bir–iki özel bitiş; fazlası ucuz gösterir ve maliyeti artırır.
13) Arka Yüz Tasarımı: Desen, Renk Bloğu, Manifesto
Arka yüz, marka sesi için bir sahnedir.
-
Tam renk bloğu: Ön yüzde tipografi sade ise çok etkili.
-
Pattern: Kurumsal desen; düşük kontrast, tekrar düzeni net.
-
Manifesto cümlesi: 5–7 kelime; okuyucuyu yormadan iz bırakır.
Vaka: Dergi yayınevinde arka yüzde tek cümle “Okumak, birlikte düşünmektir.”—akılda kaldı, marka tonu güçlendi.
14) İki Dilli Kartvizit: Yerelleştirme ve Hiyerarşi
-
Aynı yüzde iki dil: Typo yoğunluğu artar;
|ayırıcı ve ince ton ayrımıyla çözün. -
Çift yüz–çift dil: Daha temiz; dillerin aynı hiyerarşi ve aynı boşluk düzenine sahip olduğundan emin olun.
-
Türkçe karakterler:
İ, ı, ğ, ş, ö, üdoğru glifle; font desteğini test edin.
15) Veri Güvenliği ve Zorunlu Bilgiler
Sektör gereği bazı bilgiler zorunlu olabilir (vergi no, oda sicil, yasal ibareler).
-
Küçük puntoda ama okunur; gri tonla geri çekilebilir.
-
Link kısaltma: Uzun URL yerine marka/QR tercih edin.
-
QR kod: 12–14 mm altına düşmeyin; boşluk payı bırakın.
16) Değişken Veri (Variables) ile Otomasyon
Illustrator’ın Variables paneli ve Data Sets kullanarak isim–ünvan–telefon gibi alanları CSV’den çekebilirsiniz.
-
Şablon: Paragraf stilleriyle yer tutucular.
-
Veri: CSV sütun adları ile stil eşleşmesi.
-
Çıktı: Yüzlerce kart için PDF paketleri; büyük ekiplerde hayat kurtarıcı.
Vaka: 250 kişilik organizasyonda tek şablon → CSV → 30 dakikada tüm kartlar üretildi; insan hatası sıfıra indi.
17) Logo ve Vektör Hijyeni: Expand Zamanı
Çalışma sürecinde logoyu ai/eps vektör olarak, canlı tutun. Final öncesi:
-
Expand Appearance yalnız gerektiğinde.
-
Stroke → Outline (baskıda sürprizleri azaltır).
-
Overprint ayarlarını gözden geçirin (özellikle siyah metin/çizgiler).
18) Baskı Öncesi Hazırlık: CMYK/Spot, Bleed, PDF/X
-
Renk: CMYK/Spot doğru; RGB eleman kalmamalı.
-
Bleed: 3 mm kontrol; crop/trim markları işaretli.
-
Çözünürlük: Raster görseller (foto/doku) en az 300 dpi.
-
Standart: PDF/X-4 güvenli teslim; transparanlar desteklenir.
-
Preflight: Matbaanın profil/şartnamesiyle eşleştirin.
Kontrol listesi: Overprint preview açık mı? Siyah metin K100 mü? Varak/gofre/lak ayrı swatch katmanlarında mı?
19) Seçkin Minimalizm: “Az” ile Anlatmak
Kartvizitte ana hatayı “fazla bilgi/fazla efekt” oluşturur.
-
Tek odak: İsim + ünvan.
-
İletişimde 3–4 kalem (tel, e-posta, web/QR).
-
Sosyal ağ ikonlarını seçici kullanın; hepsi gerekmeyebilir.
Pratik: Her yeni öğe için “Bu bilgi, davranış değiştiriyor mu?” sorusunu sorun. Hayırsa, çıkarın.
20) Renkli Kenar, Katmanlı Kart ve Alternatifler
-
Renkli kenar (painted edge): Yoğun kartonkta premium his.
-
Katmanlı kart: Farklı renk kâğıtların lamine edilmesi; kalın, prestijli.
-
Yumuşak köşe: 3–4 mm radius modern ve dostça.
-
Delik/çentik: Askı/halka kullanımına işaret eden sektörlerde işlevsel.
21) Sürdürülebilirlik: Geri Dönüşümlü Kâğıt, Mürekkep, Kimlik
-
Geri dönüştürülmüş kâğıt ve su bazlı mürekkep seçeneklerini sorun.
-
Minimal mürekkep kaplama ve tek/two-color stratejisi.
-
Kart üzerine küçük bir “sürdürülebilirlik işareti” (ikon + kısa cümle) marka değerini yükseltir.
22) Erişilebilirlik: Kontrast, Punto, Renk Körlüğü
-
Kontrast güvenli aralıkta.
-
Punto alt sınırı: 7 pt altına inmeyin (çoğu kâğıtta).
-
Renk körlüğü: Kırmızı–yeşil ayrımını kritikte kullanmayın; ikon/metin eşlik.
-
Dokunsal ipucu: Gofre/varak, görme kısıtlı kullanıcılar için nüanslı ipuçları yaratabilir.
23) Marka Uyumlu Seri Üretim: Sistem Kur
Büyük organizasyonlarda “kartvizit kiti”:
-
Grid, stiller, ikon seti, logo kilitleri, renk kütüphanesi (Global Colors).
-
Adlandırma ve klasör yapısı:
/template/,/data/,/export/,/proof/. -
Sipariş formu: Kişi ad–soyad, ünvan, telefon, e-posta, dil; otomatik önizleme.
24) İş Akışı Köprüleri: Figma–Illustrator–InDesign
-
Figma → Ai: Wireframe/ön izleme; Ai’de tipografi ve baskı ayarları.
-
Ai → InDesign: Çoklu sayfa/seri üretim; değişken veri akışı daha konforlu.
-
Ai → After Effects: Sosyal paylaşım için kısa teaser animasyon (kart “dönerek” çıkar).
25) Vaka – “Tek Renk + Kör Lak”
Durum: Bütçesi sınırlı, prestijli bir hukuk bürosu.
Çözüm: Tek renk lacivert (Pantone) + arka yüzde kör lak logo; 350 g pamuklu kâğıt; tipografi humanist sans (isim Bold 10 pt, ünvan Regular 8 pt).
Sonuç: Sakin, güvenilir ve ekonomik; kartlıkta seçiliyor.
26) Vaka – “Yaratıcı Ajans: Renk Bloğu + Varak”
Durum: Kalabalık fuar; hatırlanırlık gerekli.
Çözüm: Ön yüzde sade tipografi; arka yüzde markanın vurgu rengi tam blok; logoda sıcak bakır varak. Yuvarlak köşe 4 mm.
Sonuç: Avuç içi deneyiminde sıcaklık; geri dönüşler arttı.
27) Vaka – “Teknik Ürün: QR ile Mikro Site”
Durum: Ürün demoları hızlı erişilsin.
Çözüm: QR kod doğrudan kişisel mikro siteye; telefonda tek tık çağrı/mail/katalog. QR çevresinde 2 mm boşluk; test baskısı yapıldı.
Sonuç: Kart dijital köprüye dönüştü; toplantı sonrası dönüş oranı yükseldi.
28) Sık Hatalar ve Karşı Stratejiler
-
Aşırı bilgi: Okunurluk düşer → 3–4 kalemle sınırlayın.
-
Düşük kontrast: Göz zorlanır → metin/zemin farkını artır.
-
Renge bağımlı kodlama: Erişilebilirlik kırılır → ikon + bold ekle.
-
Bleed unutmak: Baskıda beyaz saçak → her kenara 3 mm.
-
RGB görsel: Baskıda renk sapar → CMYK/Spot’a çevir.
-
Varak/gofre layer’ı yok: Matbaada kaos → ayrı swatch ve katman.
29) Kontrol Listesi: Baskı Öncesi Son 60 Saniye
-
Bleed 3 mm, trim/crop işaretleri var.
-
Metin 7–10 pt aralığında, karanlık mod varsa test edildi.
-
Renkler CMYK/Spot, Global Colors tanımlı.
-
Varak/gofre/lak ayrı swatch ve katmanlarda.
-
QR kodı test baskısında okunuyor.
-
Overprint preview kontrol edildi.
-
PDF/X-4 export + yazıcı iş akışı notu eklendi.
30) “Kartvizit Manifestosu” (Illustrator Zihniyetiyle)
-
Tek sahnede tek fikir: İsim–ünvan liderdir.
-
Hiyerarşi: Büyüklük + ağırlık + boşluk; ikon eşlik.
-
Grid ve optik hizalama: Matematik doğru, göz ikna.
-
Renk ekonomisi: Birincil + (gerekirse) ikincil; spot avantajı.
-
Malzeme/bitiş: Bir–iki jest yeter; fazlası gürültü.
-
Erişilebilirlik: Kontrast, 7 pt altı yok, renge bağımlılık yok.
-
Bleed–PDF/X–preflight: Üretim güvenliği.
-
Otomasyon: Variables/CSV ile hata azalt, hız kazan.
-
Sürdürülebilirlik: Kâğıt/mürekkep/işaret; küçük not büyük değer.
-
Arşiv ve sistem: Stiller, Global Colors, klasör disiplini.
Sonuç
“Kartvizit Tasarımında Illustrator Rehberi” yalnız teknik adımların toplamı değildir; karar kalitesi, bağlamsal duyarlılık ve üretim disiplininin buluştuğu bir tasarım pratiğidir. Güçlü bir kartvizit:
-
Strateji ile başlar; kime, nerede, nasıl verileceği netleşir.
-
Tipografide hiyerarşi kurar; isim–ünvan–iletişim üçlüsü nefesli ve okunurdur.
-
Renk ve kontrastı ekonomik ve işlevsel kullanır; karanlık/açık varyantlarla bağlama uyum sağlar.
-
Logo clear spaceini gözetir; nefesli, saygılı bir yerleşim kurar.
-
Izgara ve optik hizalama ile milimetrik denge sağlar; gözün kararını ciddiye alır.
-
İkonografiyi sade ve tutarlı tutar; bilgiyi kısaltır.
-
Malzeme ve bitiş kararlarını tek–iki jestle sınırlandırır; kaliteyi “bağırmadan” hissettirir.
-
Erişilebilirlikte kontrast ve punto sınırlarını korur; renge bağımlı anlamı kırar.
-
Değişken veri ile seri üretimi hatasızlaştırır; yüzlerce kartı aynı dilde hızla üretir.
-
Baskı öncesi kontrol listesiyle sürprizleri azaltır; PDF/X, bleed, overprint, CMYK/Spot uyumu sağlanır.
-
Sürdürülebilirlik ve ekonomik baskı stratejilerini değerlendirir; marka değerine sessiz katkı sunar.
-
Arşiv ve sistem ile yarınki güncellemeyi bugünden kolaylaştırır; Illustrator’ın stiller, Global Colors ve Artboard gücü bu sürekliliği besler.
Sonuçta kartvizit, iki saniyelik bir el değişiminde “biz buyuz” demenin en küçük ama en etkili yoludur. Siz kararlarınızı açık, tutarlı ve saygılı verdikçe, kartınız yalnız güzel görünmeyecek; hatırlanacak, saklanacak ve gerektiğinde davranışa geçirecek.